MUSTAFA YILMAZ TOK: Nisan 2012

16 Nisan 2012 Pazartesi

12 Nisan 2012 Perşembe

400 SENE SONRAYA MEKTUP !

Bir Mimar Sinan eseri olan Şehzadebaşı Cami'nin 1990 ' lı yıllarda devam eden restorasyonunu yapan firma yetkilisi inşaat mühendisinin , restorasyon sırasında yaşadıkları :

" Bahçeleri çevreleyen havale duvarında bulunan kapıların üzerindeki kemerleri oluşturan taşlarda yer yer çürümeler vardı . Restorasyon programında bu kemerlerin yenilenmesi yer alıyordu. Biz inşaat fakültesinde teorik olarak kemerlerin nasıl inşa edildiğini öğrenmiştik fakat taş kemer inşasıyla ilgili pratiğimiz yoktu. Kemerleri nasıl restore edeceğimiz konusunda ustalarla toplantı yaptık. Sonuç olarak kemeri alttan yalayan bir tahta kalıp çakacaktık . Daha sonra kemeri yavaş yavaş söküp yapım teknikleri ile ilgili notlar alacaktık. Yeniden yaparken bu notlardan faydalanacaktık. Kalıbı yaptık. Sökmeye kemerin kilit taşından başladık. Taşı yerinden çıkardığımızda , iki taşın birleşme noktasında olan silindirik bir boşluğa yerleştirilmiş bir cam şişeye rastladık. Şişenin içinde dürülmüş beyaz bir kağıt vardı. Şişeyi açıp kağıda baktık. Osmanlıca bir şeyler yazıyordu. Hemen bir uzman bulup okuttuk.

Bu bir mektuptu . Mimar Sinan tarafından yazılmıştı. Ben ki , Mimar Sinan ,"Bu kemeri oluşturan taşların ömrü yaklaşık dört yüz senedir. Bu müddet zarfında bu taşlar çürümüş olacağından siz bu kemeri yenilemek isteyeceksiniz.

Büyük ihtimalle yapı teknikleri de değişeceğinden bu kemeri nasıl yeniden inşa edeceğinizi bilemeyeceksiniz. İşte bu mektubu ben size , bu kemeri nasıl inşa edeceğinizi anlatmak için yazıyorum."

Mimar Sinan mektubunda böyle başladıktan sonra o kemeri inşa ettikleri taşları Anadolu'nun neresinden getirdiklerini söyleyerek izahlarına devam ediyor ve ayrıntılı bir biçimde kemerin inşasını anlatıyordu. Bu mektup bir insanın , yaptığı işin kalıcı olması için gösterebileceği çabanın insanüstü bir örneğidir. Bu mektubun ihtişamı ; modern çağın insanlarının bile zorlanacağı bir konu olan taşın ömrünü bilmesi , yapı tekniğinin değişeceğini bilmesi , dört yüz sene dayanacak kağıt ve mürekkep kullanması gibi ileri bilgi seviyesinden gelmektedir. Bu ileri bilgiler de o koca mimarın erişilmez özelliklerindendir.

Ancak erişilmesi gerçekten zor olan ve bu bilgilerden çok daha muhteşem olan dört yüz sene sonraya çözüm üreten SORUMLULUK duygusudur. 9 Nisan 1588 de vefat eden müthiş mimar Mimar Sinan ruhun şad olsun ....

myt...

FIRSATLARI KAÇIRMA !

Fırsatları değerlendirme konusunda en ilginç örneklerden biri George De Mestral'dir.Adından çok fazla insan haberdar değildir ama hepimiz onun bulduğu ürünü biliriz.

Mestral , bir gün köpeğiyle birlikte dışarıda yürüyorken , hayvanın kürküne bazı otların yapışmış olduğunu gördü. Aslında o hepimizin hayatımız boyunca karşılaştığı ve yanımızdan geçip gitmesine izin verdiği fırsatlardan biriyle karşılaşmıştı.İki seçeneği vardı :

Tüylerin o kısmını kesip atarak köpeğe söylenmek ve aynı şeyi bir daha yapmamasını ummak.

Ya da otları inceleyip kürke yapışması konusunda nasıl etkili olduğunu görmek!

George ikinci yolu seçti.Otları mikroskop altında inceledi ve VELCROyu ( ayakkabılarda kullanılan cırtlı bantları ) icad etti ....

myt.